پاورپوینت گئوکسیور

پاورپوینت حرفه ای رشته باستان شناسی

بخشی از پاورپوینت: گئوکسیور

آسیای مرمزی

نخستین فعالیتهای باستان شناسی جدید در آسیای مرکزی بسیار دیرتراز میان رودان وفلات ایران با کار گروه باستان شناسان امریکایی درسال ۱۹۰۴ در آنو در نزدیکی عشق آباد در ترکمنستان آغاز شد. شناخت امروزی پژوهشگران از شرایط تکامل اجتماعی-اقتصادی

فرهنگهای خارج از ایران بسیار ناچیز بوده و در مجموع نوعی تاخیروکندی در تکامل فرهنگی این جوامع دیده میشود.

دو نمونه از اینگونه تاخیرات فرهنگی را در سرزمینهای همسایه و حاشیه ای ایران،دلتای آمودریا در منطقه شمالی ازبکستان وهمچنین در سواحل جنوبی شبه جزیره عمان و در کنار اقیانوس هند میتوان مشاهده کرد .

یک نمونه تاخیر فرهنگی در منطقه آمودریا بخوبی دیده میشود ،درزمانیکه در سرزمینهای بسیار نزدیک به دلتای این رودخانه ،یعنی منطقه ترکمنستان ،روند شهریگری آغاز شده بود و شهرهای این ناحیه برای مصارف داخلی خود از سرزمینهای شمالی آمودریا فیروزه وارد میکردند ،در این ناحیه دومی ودر کنار یک سیستم قدیمی دلتایی به نام آق چه دریا یک پروسه اجتماعی و اقتصادی با نام فرهنگ کلته مینار آغاز شده که تا نیمه هزاره چهارم پیش از میلاد ادامه داشته است.

در اینجا صدها استقرارهای بسیار کوچک پراکنده شده بوده اند که مردم آنها از ماهیان رودخانه و نیز محصولات بیشه ها استفاده میکرده اند و اگرچه به پرورش بز که تاثیر ناچیزی در اقتصاد آنها داشته نیزمی پرداخته اند،اما در حقیقت اقتصاد این جوامع بر اساس شکار و جمع آوری غذا بنا شده بود.

روستاهای فرهنگ کلته مینار ازکپرهای چندضلهی که برروی تیرکهایی در روی زمین ثابت شده بوده اند تشکیل میشده است.در اطراف این کپرها برای پخت و بز و کار واحتمالا استراحت دیده میشود که یادآور استقرارگاههای دوران پارینه سنگی است.وضعیتی این چنینی ،اگرچه نه به شدت عقب ماندگی فرهنگی کلته مینار ،در شبه جزیره عمان نیز دیده شده است،در

اینجا مجموعه استقرارگاههای کوچکی-هم زمان با دوره کالکولتیک ایرانی-در راس الحمراء در ۱۳ کیلومتری غرب مسقط دیده شده که در دوران پیش از سفال به سر میبرده اند.

دوران برنز در خراسان و ماوراء آمودریا

ورود به مرحله اقتصادی بر تولید انگیزه ای برای پیشرفتهای فرهنگی و اجتماعی بود.بازتاب این تغییر در دوران فلز،یعنی هنگامی که ادوات مسی(نوسنگی مس)وبه دنبال آن برنزی(دوران برنز)،سبب بالا رفتن کیفیت تولید بود.به موازات این تغییر فعالیتهای جدید اقتصاد نیز همه جا گیر شد.

اگر در دوران نوسنگی فقط چند قبیله ساکن واحه های کوهپایه ای کوپت داغ به کشاورزی و دامداری روی آورده بودند، پس از دوران مورد بحث جوامع کشاورزی توانستند با موفقیتهایی که در فراهم کردن امنیت اقتصاد معیشتی بدست آوردند تا نقاطی بسیار دوردست در شرق ،یعنی تا دره مرغاب و کمی بعدتا ناحیه موراء آمودریا،گسترده شوند.

بتدریج شکارورزان ،صیادان و جمع آورندگان غذا که ساکن مناطق استپی بودند به نگاهداری رمه های گاو روی آوردند و در نتیجه طی هزاره دوم پیش از میلاد قبایل نگاهدارنده رمه های گاو و کشاورز بوجود آمدند .