مقاله ایمن سازی فضاهای مسکونی در برابر بزهکاری با استفاده از اصول پیشگیری جرم با طراحی محیطی

فهرست مطالب:

چکیده
تحت تأثیر دگرگونی های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در سراسر جهان و به موازات افزایش قابل ملاحظه ناهنجاری های اجتماعی در اکثر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، طی دهه های اخیر دیدگاه های نوینی برای پیشگیری و مقابله با بزهکاری ارائه شده است. در این نگرش ها علاقه وافری به جرم شناسی محیطی و تحلیل و مطالعه رابطه مکان و بزهکاری دیده می شود.
صاحب نظران در تحلیل مکان و بزهکاری بر این عقیده اند که بشر در طول زندگی در قالب مکان و زمان مشخصی متولد می-شود، زندگی و فعالیت می نماید و با توجه به کنش های فردی و اجتماعی خود، درگیر با محیط های خاص و در تعامل با کسانی است که به شیوه اجتماعی با او زندگی می کند، بنابراین ایفای کارکردهای اساسی و تأثیر متقابل بین فرد، جامعه و فضاهای پیرامون او در این قلمرو قرار می گیرد. حال آنچه اهمیت دارد رابطه و تأثیر متقابل محیط با رفتارهای اجتماعی منفی و ناهنجار است که امکان تحلیل فضایی جرم و مطالعه ناهنجاری ها را در فضای جغرافیایی فراهم می کند، چرا که هر فرد برای زندگی و فعالیت و با توجه به سطح آگاهی و گستره عملکرد خود در تعامل با کسانی است که در قالب زمانی و مکانی او قرار دارند. از یک سو، میزان و سطح دخل و تصرف بشر در فضای جغرافیایی، به سطح بینش و توان فنی و ابزار و امکانات در اختیار او بستگی دارد، از سوی دیگر فضای پیرامون او تأثیر عمده ای در رفتار، نوع نگرش و فرایندهای اجتماعی او دارد و می تواند نقش محتوایی و تعیین کننده ای در پیدایش رخدادها و کنش های اجتماعی هنجار یا ناهنجار او ایفا نماید.
مدت زیادی در حوزه ی پیشگیری بزهکاری این نگرش حاکم بود که مقابله با بزهکاری از طریق کاهش مشکلات اجتماعی امکان پذیر است، زیرا تصور می شد این مشکلات اجتماعی است که سبب افزایش میزان بزهکاری می شود. در نقطه مقابل این نگرش، دیدگاه کاهش فرصت های ارتکاب جرم برای مجرمان قرار دارد، که پیشگیری مکانی بزهکاری نامیده می شود. این دیدگاه بر این پایه استوار است که ارتکاب جرم بر اساس انتخاب هایی منطقی انجام می گیرد. بنابراین اگر ارتکاب جرم برای مجرم دشوار و خطرناک شود، می توان وقوع جرم را تحت کنترل درآورد.
از جمله دیدگاه های مطرح در زمینه تحلیل و تبیین رابطه مکان و بزهکاری، نگرش پیشگیری جرم از طریق طراحی محیطی است. دیدگاه فوق بر این عقیده پایه ریزی شده است که با طراحی صحیح و استفاده مناسب و مؤثر از محیط ساخته شده به وسیله انسان، امکان کاهش میزان بزهکاری، افزایش امنیت و در نهایت بهبود کیفیت زندگی بشر فراهم می شود. مطابق دیدگاه پیشگیری از بزهکاری می توان با اصلاح نوع طراحی واحدهای مسکونی و با در نظرگرفتن  وضعیت مساکن همجوار آن از ارتکاب جرایم علیه اموال پیشگیری نمود. این فرایند، «پیشگیری بزهکاری از طریق طراحی محیطی» نامیده می شود. در این مقاله به طور خلاصه چارچوب کلی پیشگیری بزهکاری از طریق طراحی محیطی بیان شده است و راهکارهای عملی و کاربردی بکارگیری راهبردهای مناسب برای ایمن سازی فضاهای مسکونی با استفاده نگرش فوق تبیین شده است.
کلیدواژه: پیشگیری بزهکاری، فضای مسکونی، طراحی محیطی، جرم شناسی محیطی

چکیده
مقدمه
پیشینه جرم شناسی محیطی
چارچوب نظری نگرش پیشگیری بزهکاری از طریق طراحی محیطی
مهم ترین راهبردها و اصول نگرش پیشگیری بزهکاری از طریق طراحی محیطی به شرح زیر است:
الف) نظارت (مراقبت )طبیعی  :
ب) کنترل طبیعی دسترسی ها :
ج) تقویت قلمروگرایی :
مثلث جرم
۱-  افزایش نظارت و دیده بانی
۲- کنترل دسترسی
۳- قلمروگرایی و افزایش ایمنی فضاهای سکونتی
۴- نگهداری و مراقبت و کاهش بزهکاری در محدوده های مسکونی
نتیجه
منابع(فارسی انگلیسی)