مقاله در مورد ولایت عهدی امام رضا

فهرست مطالب:

ولایت عهدی امام رضا

چکیده ۱

مقدمه ۲

فرضیات پژوهش ۳

زندگی ‌نامه امام رضا(ع) ۴

ویژگی های دوران امامت حضرت علی بن موسی الرضا (ع) ۱۰

شکل گیری مرکزیت در جهان شیعه ۱۲

دلیل پذیرش ولایت عهدی از نگاه امام رضا علیه السلام ۱۳

اوضاع سیاسی و ولایت‌ عهدی زمان امام رضا (ع) ۱۵

هدف مأمون از طرح ولایت عهدی ۱۷

شایسته ‌ترین فرد در فضل و شرافت و علم ۱۸

مناظره امام رضا (ع) با دانشمندان ادیان دیگر ۲۳

نتیجه گیری ۲۶

منابع ۲۸

دسته : مقاله معارف اسلامی

چکیده ولایت عهدی امام رضا

هشتمین پیشوای شیعیان امام علی بن موسی الرضا(ع) در مدینه دیده به جهان گشود. لقبها و کنیه‌های امام رضا(ع): کنیه‌های این امام بزرگوار ابوالحسن و ابوعلی و لقب‌هایش رضا، صابر، زکی، ولی و…

مامون که یکی از باهوش ترین خلفای عباسی بود، بر آن شد تا با شریک کردن امام رضا(ع) در امر حکومت، این چرخش سیاسی را به شیعیان آن حضرت نشان دهد.

یکی از تغییرات جدی ای که در عصر امام رضا(ع) واقع شد، این بود که گفتمان امامت و گفت وگو در باب ولایت ائمه معصومین به طور جدی در جامعه رواج یافت و تقیه در موضوع ولایت نسبت به زمان های قبل برداشته شد؛ این موضوع را در احتجاجات آن حضرت می توان مشاهده کرد.

بارگاه ایشان، زیارت گاه شیعیان دوازده امامی است و تنها کسانی به زیارت ایشان نایل می شوند که شیعه ی تام باشند. یکی از مهم ترین وقایع زمان زندگی امام رضا (ع) اوضاع سیاسی و ولایت عهدی ایشان بود طول مدت امامت حضرت امام رضا (ع) مقارن بود با ادامه‌ حکومت هارون الرشید، خلع شدن امین از سلطنت و خلافت مامون.

یکی از این مناظرات علی ابن موسی با دانشمندان ادیان دیگر از جمله زرتشتی (هربذه اکبر)، یهودی (راس الجالوت)، مسیحی (جاثلیق) و صائبی (عمران) به مباحثه پرداخت و هر کدام را با استفاده از کتاب و عقاید مورد قبول آن شخص مغلوب کرد.

کلمات کلیدی : امام رضا (ع) – ولایت عهدی – مامون – تاریخ تشیع

مقدمه ولایت عهدی امام رضا

یازدهم ذی القعده مصادف است با ولادت “عالم آل محمد ” پادشاه و شاه کرم ایران زمین” شمس الشموس” امام رضا (ع). این امام بزرگوار در مدینه دیده به جهان گشود کنیه، این حضرت ابوالحسن وابوعلی است و القاب این بزرگوار؛ صابر، زکی، ولی، فاضل، وفی، صدیق، رضی، سراج الله، نورالهدی، قره عین المؤمنین، مکیده الملحدین، کفوالملک، کافی الخلق، رب السریر، و رئاب التدبیر و مشهورترین آن رضا است و از این روی به این بزرگوار رضا می‌گویند که در آسمان خوشایند و در زمین مورد خشنودی پیامبران خدا و امامان پس از او بود.

از آن روی که همگان، خواه مخالفان و خواه همراهان به او خشنود بودند. پدر بزرگوار ایشان امام موسی کاظم (ع) مادرگرامی‌شان ” نجمه ” نام داشت.

مامون خلیفه ی عباسی هم عهد با امام رضا (ع) با تظاهر به تشیع- در صدد رفع مشکلاتی بود که از ناحیه ی علویون – از آغاز خلافت – بر سر راهش قرار گرفته بود او در این مبارزه، گام به گام حرکت کرد و در آخرین مرحله، تحمیل «ولایتعهدی » به امام رضا علیه السلام بود. در این مقاله قصد داریم که به مساله ی ولایت عهدی امام رضا (ع) و دلایل پذیرش این سمت از جانب ایشان بپردازیم

سوال اصلی پژوهش: دلایل پذیرفتن ولایت عهدی از جانب امام رضا (ع) چه چیزهایی بودند؟

سوالات فرعی:

۱- چرا مامون اصرار داشت جایگاه ولایت عهدی را به امام رضا (ع) بدهد ؟
۲- سیاست امام رضا (ع) در مورد پذیرش ولایت عهدی چه بود؟

فرضیات پژوهش ولایت عهدی امام رضا

1-      امام رضا (ع) به خاطر مصالح جامعه مسلمین و به اجبار به پذیرفتن ولایت عهدی مامون تن دادند.

2-      مامون به خاطر کنترل وضعیت سیاسی حکومت خود ولایت عهدی را به  امام رضا (ع) تفویض کرد.

3-      امام رضا (ع) با آگاهی از مقاصد سیاسی مامون ولایت عهدی را پذیرفتند .

در تقویم شیعه، روز اول ماه مبارک رمضان مصادف است با :

1.ولایت عهدی امام رضا (علیه السلام)

در 7 رجب سال 200 هجری مأمون عباسی نامه ای به امام رضا علیه السلام نوشت و آن بزرگوار را برای ولایت عهدی خود به مرو فرا خواند. در روز اول ماه رمضان سال 201 هجری مردم با حضرت رضا علیه السلام به ولایتعهدی بیعت کردند و بعضی در پنجم و بعضی ششم این ماه نقل کرده اند.

2.احتجاج ابی بن کعب بر ابوبکر

هنگامی که ابوبکر در روز جمعه اول ماه رمضان خطبه ای خواند ابی بن کعب ایستاد و خطبه ای خطاب به انصار و مهاجر قرائت کرد.

3.مرگ مروان

در این روز در سال 65 هجری مروان بن حکم در سن 61 یا 63 یا 81 سالگی در دمشق به درکات جحیم شتافت ومدت خلافت او 9 ماه دبود.قولی هم در سوم این ماه است.