مقدمه :
مسجد شیخ لطف اله به فرمان شاه عباس اول صفوی ساخته شده و آن را با نام شیخ لطف الله میسی عاملی (متوفی به سال 1032) که در این مسجد امامت داشته خوانده اند.
براساس کتیبه محراب ،معمار بنا محمد رضابن استاد حسین بنا اصفهانی بوده است . خطاطان کتیبه های بنا علیرضا عباسی و باقر بنا بوده اند و اشعار مختلف سروده شیخ بهائی و شیخ لطف الله در کتیبهها دیده می شوند .
اطلاعات منابع مدون
در کتب «عالم آرای عباسی» طی شرح وقایع سال 1020 به وجود مسجد شیخ لطف الله در جمله عمارات اطراف میدان نقش جهان اشاره شده است. در «تاریخ اصفهان و ری» آمده است که پیش از بنای مسجد در همین مکان، مسجد کوچه جلو خان قرار داشته است. پس از ساخت مسجد به دستور شاه عباس ابتدا ملا عبدالله شوشتری در آن نماز میگذارد و سپس جماعت به شیخ لطف الله واگذار میشود.
شکوه و ظرافت کاشیکاریهای این مسجد و سبک بنا و تناسب هندسی آن مورد اعجاب باستانشناسان و مستشرقان خارجی واقع شده و از جمله پروفسور پوپ در کتاب «بررسی هنرهای ایران» و همچنین در کتاب «معماری ایران» خود شرحی راجع به این مسجد نگاشته است.
کتیبههای تاریخی بن
قدیمیترین تاریخ موجود در مسجد، مربوط به یک قطعه کاشیکاری قدیمی است که امروز در شبستان زیر زمین نصب شده ودر آن تاریخ 1101 ذکر شده است. کتیبه سردر مورخ به سال 1012 و کتیبه حاشیه گنبد در داخل گنبد خانه دارای تاریخ 1025 میباشد. در داخل محراب تاریخ 1028 خوانده میشود ودر نمای خارجی گنبد، کتیبههای مربوط به تعمیرات سالهای 1307 و 1315 هـ.ش وجود دارند.
مسیر تحول بن
این بنا در نیمه اول قرن یازدهم بر روی خرابههای یک مسجد قدیمی ساخته شده است. در مورد تاریخ دقیق شروع بنای مسجد اختلاف نظر وجود دارد. مولف «گنجینه آثار تاریخی اصفهان» سال 1011 را که در کاشیهای قدیمی مسجد قید شده است سال شروع بنا میداند، لیکن در کتاب «آثار ملی اصفهان» با استناد به عبارت «امر بانشاء» در متن کتیبه سردر، شروع بنای مسجد سال 1012 اعلام شده است. تاریخ اتمام ساختمان و تزئین مسجد در کتیبه محراب سال 1028 ذکر شده است.
در دوره قاجار قسمت اعظم کاشیکاریهای سردر و گنبد و میله طلائین آن فرو میریزد و بقیه کاشیها برداشته شده و در زیر زمین بنا نصب میشود. مؤلف «نصف جهان فی تعریف الاصفهان» وضعیت بنا را در این زمان چنین توصیف کرده است:
«… مسجد تا کنون بی نقص و خلل مانده الا کتیبه سردرب که خرابی زیادی به آن راه یافته و چون صنایع آن معلوم نبود تا مرمت شود از محل آن را سفیده نمودهاند و تنها قسمتی از هلال بالای سردرب و دو گوشه آن کاشی هستند که میرساند در قدیم تمامی سردرب از کاشی بوده است…».
در سال 1307 هـ. ش. با توجه به طرحهای اصلی و کاشیهای موجود نسبت به مرمت سردر و گنبد اقدام شده است. کتیبه نمای خارجی گنبد نیز نشان دهنده تعمیراتی است که توسط اداره باستانشناسی در سال 1315 هـ.ش انجام شده است. همچنین در جلوی مسجد حوض هشت ضلعی زیبایی قرار داشته که در سالهای 1316 تا 1318 هـ. ش برداشته شده است. در این زمان پوشش کف گنبد خانه از جنس گچ بوده و پنجرههای چوبی منصوب در آن روشنایی زیر زمین را تامین میکرده است. امروزه این فضا سنگ فرش و پنجرههای کف آن فلزی میباشند.
دسته : مقالات رشته معماری
فهرست مطالب::
مسجد شیخ لطف الله
پیشگفتار :
مقدمه :
اطلاعات منابع مدون
کتیبههای تاریخی بن
کتیبه و خطوط نمای خارجی گنبد مسجد شیخ لطف الله
معماری مسجد :
مسجد شیخ لطف الله
منابع و ماخذ
پیشگفتار :
این مسجد بینظیر هم که شاهکار دیگرى از معمارى و کاشىکارى قرن یازدهم هجرى است به فرمان شاه عباس اول در مدت هیجده سال بنا شده و معمار و بناى مسجد استاد محمدرضا اصفهانى بوده است.
تزئینات کاشىکارى آن در داخل از ازاره ها به بالا همه از کاشىهاى معرّق پوشیده شده است. باستان شناسان خارجى در مورد عظمت معمارى این مسجد گفته اند: «به سختى می توان این بنا را محصول دست بشر دانست». شیخ لطف الله ازعلمای بزرگ شیعه در لبنان امروزی بود که به دعوت شاه عباس اول در اصفهان اقامت گزید. این مسجد به منظور تجلیل از مقام او و برای تدریس و نمازگزاری وی احداث شد.
کتیبه و خطوط نمای خارجی گنبد مسجد شیخ لطف الله
کتیبه خارجی مسجد شیخ لطف الله به خط ثلث با کاشی سفید معرق بر زمینه لاجوردی به ترتیب شامل سورههای شمس، دهر، کوثر است در آخر با این عبارت ختم شده است:
«قال الله و ان مساجدالله فلا تدعوا مع الله احداً»
بر گردنه گنبد به خط سه رگی (دو مشکی در طرفین و یک سفید در وسط) بر زمینه فیروزهای جملات (یا کریم) (یا الله) (یا رحمن) (یا رحیم) تکرار شده است.
در شمسههای پایین گردن به خط بنایی مشکی بر زمینه سفید کلمات و جملات: (الله اکبر) (الملک لله) (الحکم لله) (الحمد لله) (الله و محمد و علی) تکرار شده است.
مسجد شیخ لطف اللهیکى از زیباترین آثار تاریخى اصفهان که چشم هر تماشا کنندهاى را خیره مىکند و نسبت به هنرمندانى که در انجام آن دخیل بودهاند به اظهار تحسین و اعجاب وا مىدارد مسجد شیخ لطف الله است که در ضلع شرقى میدان نقش جهان و مقابل عمارت عالى قاپو واقع شده و به واسطه کاشیکاریهاى معرق داخل و خارج گنبد و کتیبههاى بسیار زیباى خط ثلث که مقدارى از آنها به خط علیرضاى تبریزى عباسى است از زیبایى و ظرافت کمتر نظیر دارد. این مسجد که شاهکارى از معمارى و کاشیکارى ایران در نیمه اول قرن یازدهم هجرى است به فرمان شاه عباس اول ساختمان آن شروع شده و سر در زیباى آن در سال 1012 هجرى به پایان رسیده است. سال اتمام بناى مسجد و تزیینات کاشیکارى آن و نام استاد سازنده آن در داخل محراب معرق نفیس مسجد به خط نستعلیق سفید بر زمینه کاشى لاجوردى به این ترتیب ذکر شده است
عمل فقیر حقیر محتاج به رحمت خدا محمد رضا بن استاد حسین بناى اصفهانى 1028
- لینک دانلود فایل بلافاصله بعد از پرداخت وجه به نمایش در خواهد آمد.
- همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
- ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
- پشتیبانی واتساپ در صورت هرگونه مشکل (لطفا واتساپ)
- راهنمای خرید